Van Der Graaf Generator

Van Der Graaf - Vital
Label:
Virgin
Site:
VDGG
Jaar:
1978
Duur:
45:11 & 41:10
Recensent: OProg
Waardering:

Van de originele bezetting van Van der Graaf Generator was in 1977 nog vrij weinig over. Alleen Hammill en Evans waren door omstandigheden overgebleven en er werd besloten de bandnaam ook iets aan te passen omdat het nu in feite een nieuwe groep was. Het woord ‘Generator' moest er dus aan geloven en in de nieuwe bezetting werd ‘The Quiet Zone / The Pleasure Dome' opgenomen. Het kenmerkende saxofoongeluid van David Jackson werd grotendeels vervangen door het vioolwerk van Graham Smith. Verder betrad toetsenist en cellist Charles Dickie de band als vervanging voor Hugh Banton. Laatstgenoemde speelde bij gebrek aan een bassist ook bass-pedals. Ook hier moest iemand voor komen en als bassist kwam niemand minder dan Nic Potter, die eerder deel uit maakte van VDGG ten tijde van ‘The Least We Can Do Is Wave To Each Other'.
Met ‘Vital' bevinden we ons inmiddels in begin 1978. Het zou de galgenplaat voor de band zijn (hoewel ze weer uit de dood zijn opgestaan, zie ook de review van Present). Ondanks dat de groep bekend stond om haar energieke en spetterende liveoptredens was het bewijs nooit op plaat gezet. Voor het optreden dat opgenomen zou worden in de Marquee zou ook David Jackson van de partij zijn. Helaas is zijn bijdrage niet duidelijk te horen. Van de 24 sporen die het concert opnamen bleek precies het spoor waarop de sax te horen zou zijn door mysterieuze redenen leeg. Wat van hem op het album te horen is zijn stukken die door andere microfoons opgenomen zijn.
Toch valt het eindresultaat qua opname mee. Het had beter kunnen zijn, maar zeer zeker ook slechter. De reden dat ik ‘Vital' als verreweg het minste album zie van VDG(G) zit hem vooral in de muziek. Voor mij persoonlijk heeft de kracht van de band altijd gezeten in de emotie die de muziek op weet te roepen. Daarnaast natuurlijk in het excentrieke, krachtige, directe geluid. Dit alles mis ik een beetje op ‘Vital'. Eén van mijn favoriete nummers, ‘Still Life', kan me op dit album door het veel lagere tempo helemaal niet boeien. Dit heb ik eigenlijk met het hele album. Het is zeker niet slecht, qua spel is het soms heel erg goed, maar het mist de ware chemie.
Nu zou een album als ‘Vital' bij een willekeurige onbekende band veel hoger uitkomen dan de score van twee OJE's die ik er aan geef. Het is zo dat gezien al het haast geniale werk dat de Engelsen afleverden onder leiding van Peter Hammill zo veel beter was dan dit livealbum dat ik echt niet hoger uit kan komen. Er zal spoedig van een concert uit 2005 een cd verschijnen. Waarschijnlijk zal dat de liveplaat worden waar ik al jaren op zit te wachten.

OProg (8-2005)

Bezetting:
Peter Hammill - vocals, guitar, piano
Nic Potter - bass
Guy Evans - drums
Graham Smith - violin
Charles Dickie - cello, e-piano, synth
David Jackson - saxes, flute

Van Der Graaf Generator - Present
Label:
Virgin
Site:
VDGG
Jaar:
2005
Duur:
37:35
Recensent: JProg
Waardering:

Na achtentwintig jaar is er een nieuwe cd van Van Der Graaf Generator getiteld ‘Present'. Een dubbele nogal liefst. Maar de vreugde wordt snel getemperd als moet worden vastgesteld dat het nieuwe album goed beschouwd maar één enkele cd beslaat van zevenendertig minuten en dat de tweede demo's en jamsessies bevat. Wat een compositorische armoede na zoveel jaren van zo'n gerenommeerde band. Helaas maar waar. Is zo'n hernieuwde samenkomst, in dit geval zelfs van de oorspronkelijke bezetting van VDGG, Hammill, Banton, Evans, Jackson, vooral leuk voor de betrokkenen of gaat er ook nog iets moois ontstaan wat de glorietijd zal doen herleven? Een niet bijster progressief standpunt maar zo zitten liefhebbers van prog veelal in elkaar, ikzelf niet in de laatste plaats.
De opener, ‘Every bloody Emperor' is een sterk begin. Heerlijk bijtende teksten die door Peter Hammill met ouderwets venijn en passie worden gebracht. Deze compositie is een VDGG hoogstandje met prachtig helder orgelspel van Hugh Banton tegen de blaasorgie van David Jackson in. Het volgende instrumentale “Boleas Panic' scheurt David Jackson's saxofoon als vanouds strak begeleid door Guy Evans koele drumspel en het berustende orgel van Banton. De derde track, ‘Nutter Alert', blijft in aanvang qua compositie niet veel achter bij het overweldigende openingsnummer. Alleen de productie is een stuk minder. Hammill zit gewoon slecht in de mix, en de song ontwikkelt zich haperend naar een nogal moeizaam slot. ‘Abandon Ship' heeft een platte structuur die veelal drijft op de kakofonieën van Banton en Hammill. Het eind is weer bijzonder matig. Helaas wordt deze trend voortgezet op ‘In Babelsberg', een nummer dat een erg fragmentarische structuur heeft en mij niet echt kan boeien. Een flinke opleving vormt ‘On the Beach' waarop Hammill de werkelijkheid van het heden in een bijzonder daglicht zet en zijn medebandleden dat goed begrijpen.
Op de tweede cd staan nummers voor een enkele luisterbeurt. Veel oeverloos “gejam” en een hoog “hoor eens hoe raar ik kan toeteren” gehalte. Het niveau van een gemiddelde bonuscd. Wel aardig om het ontstaan van dit gebeuren te verdiepen maar dit draai je niet vaak.
Samenvattend, en ik beschouw voor mijn waardering alleen cd één, moet ik vaststellen dat VDGG zijn stijl trouw is gebleven dus niet met drastisch nieuw werk is gekomen. Dat hoeft natuurlijk ook niet. Men is het spelen niet verleerd, maar deze ‘Present' biedt zowel kwalitatief als kwantitatief voor de hedendaagse maatstaven te weinig om hoge ogen te gooien. Het is allemaal best aardig maar het geheel is niet erg evenwichtig en af en toe rommelig. Het heeft daardoor wel een intieme sfeer. ‘Every bloody Emperor' is uitstekend, maar ik had meer van zulke uitschieters verwacht. Als album is ‘Present' voldoende, goed is het niet door een enkel nummer die er sowieso niet veel (zes) zijn en een aantal bovengemiddelde momenten. Het is natuurlijk wel verplichte kost voor de liefhebbers.

JProg (05-2005)

Bezetting:
Peter Hammill - zang, gitaar, piano
David Jackson - saxofoon, fluit
Hugh Banton - orgel, bas
Guy Evans - drums


Van Der Graaf Generator - H to He, Who am the Only One
Label:
EMI
Site:
Jaar:
1970
Duur:
47:15 / 71:31 (incl bonus)
Score:
Door:
JProg (7-05)

Na de enigszins teleurstellende wedergeboorte van Van Der Graaf Generator met de cd ‘Present' zijn eindelijk de langverwachte “remasters” van deze nog altijd invloedrijke groep uit. Weliswaar alleen de eerste drie albums maar de rest volgt spoedig. Het betreft toppers uit hun catalogus met de legendarische titels ‘The Least We Can Do is Wave to Each Other', ‘H to He, Who am the Only One' en ‘Pawn Hearts'. Ze zijn opgepoetst, voorzien van een fraai boekje en verlengd met interessant bonusmateriaal. Het hier uitgelichte ‘H to He, Who am the Only One' is altijd één van mijn favoriete VDGG-albums geweest vooral door het magistrale ‘House with no Door'. Maar ook ‘Killer' staat hier op en ‘The Emperor in his War Room'. Vergeet 'Lost' en 'Pioneers Over C' niet. Dit is en blijft verplichte kost voor elke progfan en het zijn ijkpunten in de progressieve muziek. De hoes is van Paul Whitehead.

Van Der Graaf Generator - Trisector
Label:
Virgin
Site:
VDGG
Jaar:
2008
Duur:
53:50
Recensent: JProg
Waardering:

Het reüniealbum van Van Der Graaf Generator (VDGG), drie jaar geleden, viel bij mij niet helemaal in de smaak. Te hoge verwachtingen? Van een band met de reputatie van VDGG mag dat. Succesvol was het wel, gezien de uitgebreide tournee die volgde. Opmerkelijk is dat vorig jaar saxofonist David Jackson het plotseling verder niet meer zag zitten. Nu zijn er in het verleden wel meer bandwissels geweest, maar dit is zeker een hele aderlating. Jackson is met zijn spel altijd een smaakmaker van de groep geweest en vormde een goede balans met toetsenist Hugh Branton. Vind maar eens een nieuw evenwicht als trio, want de mannen gaan onverschrokken voort.
Op het nieuwe album ‘Trisector’ is nu alle aandacht voor toetsengigant Branton en natuurlijk Peter Hammill. Uiteraard, de eeuwige rode draad, de constante factor en nog altijd uitstekend op dreef. Die twee moeten het frontwerk doen, met drummer Guy Evans hebben ze een vakkundige steunpilaar. Na het wat vlakke, instrumentale ‘The Hurlyburly’ gaat de nieuwe VDGG goed los met ‘Interference Patterns’, lekker tegendraads op zijn Hammills gezongen, vergezeld van eindeloos repeterende toetsen. ‘The Final Reel’ is zo’n mooie open VDGG-song met glasheldere hammondklanken en een piano waarbij Hammill zich terecht rustig houdt. Met ‘Lifetime’ wordt deze lijn doorgetrokken waarbij Hammill nog een prima gitaarsolo neerzet. De nieuwe balans blijkt gevonden. Via het hoekige ‘Drop Head’ komen we met ‘Only in a Whisper’ in een gevoelige stemming om via het stevige ‘All that before’ bij het hoofdgerecht te komen, het twaalf en een halve minuut durende ‘Over the Hill’. Dat is zo’n track die goede VDGG-albums moeten hebben. In een kort bestek biedt het alles wat de band zo bijzonder en aantrekkelijk maakt. Spanning, dynamiek, complexiteit en emotie. Het afsluitende ‘(We are) not here’ bederft de stemming niet, maar is meer het “mainstream” werk van de band.
Alleen de sax, die is er niet meer, maar mis je die nu? Ja - het hoort eigenlijk bij VDGG - en nee, want wat rest blijft een uiterst boeiend, toetsen georiënteerd, geheel. Goed beschouwd vind ik ‘Trisector’ een stuk beter dan voorganger ‘Present’, maar dat komt niet door het vertrek van Jackson. Betere songs en een aantrekkelijkere instrumentale en vocale harmonie, dat maakt het verschil.

JProg (07-2008)

Bezetting:

Peter Hammill - zang, gitaar, piano
Hugh Banton - orgel, bas
Guy Evans - drums


Discografie:

The Aerosol Grey Machine (1969)
The Least We Can Do Is Wave To Each Other (1970)
H To He Who Am The Only One (1970)
Pawn Hearts (1971)
Godbluff (1975)
Still Life (1976)
World Record (1976)
The Quiet Zone / The Pleasure Dome (1977)
Vital [live] (1978)
Present (2005)
Trisector (2008)

© 2003-2024 OJE Music OJE Web All Rights Reserved